Choć o transformacji często mówimy językiem inwestycji, jej realny ciężar spoczywa na ludziach. Sprawiedliwa transformacja to wyzwanie, które wymaga uważnego słuchania. Głos młodych szczególnie silnie wybrzmiewa w unijnym projekcie Stowarzyszenia Aglomeracji Konińskiej, który realizowany jest we współpracy ze Szkołą Liderstwa im. prof. Z. Pełczyńskiego.
„Chcę rozwijać się jako liderka, nauczyć się pracy z ludźmi”. „Angażuję się w życie społeczne i staram się zachęcać do tego innych”. „Każda zmiana zaczyna się od małych kroków i codziennej pracy”. Tych kilka cytatów pokazuje, że dzisiejsza młodzież nie czeka na „lepsze czasy” — już działa. To czego potrzebuje nie jest kwestią motywacji, lecz dostępu do kompetencji, które pozwalają zamieniać intuicje w realne inicjatywy i budować wokół nich ludzi. Właśnie tego można się nauczyć uczestnicząc w projekcie „Akademia Młodych Liderów i Liderek Aglomeracji Konińskiej”.
Świeże spojrzenie, energia i odwaga
Szkoła Liderstwa to instytucja dbająca o jakość życia publicznego w Polsce. Wyszukuje liderów z różnych obszarów i wspiera ich w rozwoju. Jest więc naturalnym partnerem, by wskazać właściwą drogę młodzieży.
- Młodzi nie tworzą przyszłości. Oni są teraźniejszością. Tworzą natomiast życie publiczne. Są w społecznościach szkolnych, w młodzieżowych radach, działają wolontariacko. Chcemy poznać ich perspektywy i wizję zmiany – mówi Magdalena Tchórznicka, prezeska zarządu. - Młodzi wnoszą świeże spojrzenie, energię i odwagę do mówienia o sprawach, które często umykają dorosłym politykom, samorządowcom. Luka pokoleniowa, o której coraz częściej mówimy, może stać się przestrzenią współpracy. Warunek jest taki: musimy dać młodym głos i zbudować w nich poczucie sprawczości. Nasz unijny projekt to umożliwia – przekonuje.
Pomysł na stworzenie Akademii Młodych Liderów i Liderek zrodził się z potrzeby wzmocnienia aktywności społecznej młodzieży z obszaru Wielkopolski Wschodniej. Inspiracją była obserwacja: w wielu szkołach i gminach rośnie liczba osób angażujących się w samorządy uczniowskie, powstają młodzieżowe rady i podobne gremia. Jednak mimo swojej aktywności, młodzi często nie czują się liderami. Brakuje im bowiem wsparcia mentorskiego i narzędzi do rozwijania kompetencji.
- Odkąd ukończyłam Szkołę Liderstwa, szukałam możliwości realizowania podobnych działań w naszej aglomeracji. Programu, który łączyłby edukację obywatelską z praktycznym działaniem i wzmacniał w młodzieży poczucie sprawczości – mówi Emilia Wasielewska, koordynatorka projektu z ramienia Stowarzyszenia Aglomeracji Konińskiej. - Projekt jest właśnie odpowiedzią na te potrzeby. Dzięki unijnemu wsparciu łączymy młodych z różnych gmin, dajemy przestrzeń do współpracy, a jednocześnie udowadniamy, że liderstwo zaczyna się od małych, codziennych działań – dodaje.
Ambasadorowie zmian w regionie
Działania projektowe skierowane są do uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych. W dwóch edycjach projektu weźmie udział 60 młodych osób. Uczestnicy pracują podczas warsztatów i szkoleń rozwijających praktyczne umiejętności współpracy i komunikacji. Towarzyszą im również tutorzy – doświadczeni nauczyciele, którzy pomagają młodym przekładać pomysły na konkretne działania i świadomie planować własny rozwój.
W programie znalazły się też wizyty studyjne, podczas których uczestnicy poznają przykłady lokalnych inicjatyw i sposoby organizowania współpracy w różnych środowiskach.
– Uczestnicy uczą się prowadzić własne projekty: od pomysłu i diagnozy potrzeb, przez planowanie, po realizację i prezentację efektów. Poznają narzędzia, które pozwalają pracować z grupą i angażować społeczność. Praca z tutorami i wymiana doświadczeń wzmacniają ich samodzielność i umiejętność działania w zespole. Zyskują też szerszy obraz wyzwań, z jakimi mierzy się region w czasie transformacji – mówi Magdalena Tchórznicka.
Znaczenie takich kompetencji rośnie wraz ze zmianami, jakie już zachodzą w subregionie konińskim.
– Projekt Akademii odpowiada na jedno z kluczowych wyzwań transformacji: przygotowanie młodych do aktywnego udziału w procesach społecznych, gospodarczych i środowiskowych zachodzących w regionie odchodzącym od węgla – podkreśla Emilia Wasielewska. – Transformacja to nie tylko decyzje inwestycyjne, lecz także zmiana sposobu myślenia o wspólnocie i odpowiedzialności. Akademia pokazuje młodym, że mają wpływ na te procesy i mogą realnie współkształtować przyszłość Wielkopolski Wschodniej – dodaje.
Transformacja, szczególnie ta nazywana sprawiedliwą, wymaga współpracy i włączania w proces tych, których zmiana dotyka bezpośrednio. Unijne wsparcie nadaje takim działaniom skalę i trwałość — pozwala budować kompetencje tam, gdzie lokalne środowiska wcześniej nie miały do nich dostępu. Dzięki temu młodzi nie tylko uczestniczą w zmianie, ale stają się jej pełnoprawnymi partnerami.
Chcą decydować
Co o tym sądzą młodzi ludzie biorący udział w projekcie? Aurelia Borkowska z II LO im. K. K. Baczyńskiego w Koninie wierzy, że projekt pozwoli jej stać się lepszą liderką.
- Lubię działać i mieć realny wpływ na moje otoczenie. Uczestniczę w debatach oksfordzkich, co pomaga mi lepiej formułować wypowiedzi i celniej argumentować – mówi. - W przyszłości chciałabym inicjować nowe projekty, które będą wpływały pozytywnie nie tylko na środowisko, ale i na ludzi – dodaje.
- Udział w projekcie to dla mnie szansa na zawarcie nowych znajomości, rozwinięcie umiejętności liderskich i pracy w grupie – dodaje Weronika Wesołowska, ze szkoły podstawowej w Kaliskach. - Chcę stworzyć w przyszłości pole rozwoju dla młodzieży, organizować spotkania integracyjne i warsztaty. Liczę, że poznam ludzi, którzy wskażą mi drogę i zainspirują do działania – mówi.
Zdobyte doświadczenia planuje wykorzystać w przyszłości także Alicja Kubsik ze Szkoły Podstawowej im. Juliusza Słowackiego w Golinie.
- Oczekuję, że projekt pozwoli mi nie tylko zdobyć wiedzę, ale też pokaże jak wprowadzać ją w życie. Liczę na inspirujące spotkania z tymi, którzy myślą podobnie i chcą działać dla innych. Chcę promować większą otwartość, empatię i współpracę. Stworzyć społeczność, w której każdy poczuje się ważny, bo każdy z nas ma wpływ na to, co się dzieje – dodaje.
Całkowity koszt projektu „Akademia Młodych Liderów i Liderek Aglomeracji Konińskiej” wynosi niemal 640 tys. zł, z czego unijne wsparcie to kwota prawie 450 tys. zł.
Dominik Wójcik, Joanna Tomczyk-Lidochowska


